Amniyosentez nedir?

Amniyosentez, yani bebeğin bulunduğu ortamdan sıvı veya su alma işlemidir. Amniyosentez işlemi gebeliklerde rutin olarak uygulanan bir işlem değildir. Amniyosentez;

• Bebeğin kromozom araştırması için
• Bebeğin enfeksiyon araştırması için
• Bebeğin akciğerin gelişimini araştırmak için
• Bebeğin fazla olan sıvısının boşaltılması için yapılabilir.

Günümüz pratiğinde, en sık yapılma nedeni ise bebeğin kromozom araştırması içindir.

Amniyosentez nasıl yapılır?

Amniyosentez yani bebeğin içinde bulunduğu amniyo sıvısından su alma işlemi anne adayının karnından girilerek yapılır. İşlem, ultrason eşliğinde, bir iğne yardımı ile gerçekleştirilir. Amniyosentez, anestezi altında yapılan bir işlem değildir. Anne adayı işlem sırasında sadece iğnenin girişini hafif bir sızı olarak hisseder.

İşlem öncesi anne ve bebek ayrıntılı incelenir, iğnenin gireceği yer planlanır.

Sonrasında cilt temizlenir ve uygun yerde, mümkünse tek bir girişte bebeğin bulunduğu ortama girilir. Bu alana girildikten sonra, öncelikle 3-5 ml sıvı çekilerek atılır. Bu sıvının atılma nedeni iğnenin içeri girerken anne dokularına temas etmesi ve inceleme sırasında bu dokuların işlemi yanıltmasına engel olmasıdır.

Sonrasına kısa zamanda ve bebeğin haftasına uygun olacak şekilde sıvı çekilir ve iğne hızla dışarıya alınır. İşlemin en kısa olan bölümü sıvıyı çekme bölümü olmalıdır. İğnenin içeride kaldığı süre ne kadar kısa olur ise kadar başarılı bir işlemdir.

Amniyosentez ile hangi hastalıklar teşhis edilir?

Amniyosentez ile alınan sıvıdan yapılabilecek incelemeler, bebeğin ultrason bulgularına göre değişmektedir. Araştırılabilen hastalık ve durumlar;

• Bebeğin tüm kromozom (genetik) incelemesi
• Bebeğin bazı enfeksiyonları
• Bebeğin akciğer gelişimi ‘dir.

Amniyosentezin doğruluk oranı nedir?

Genetik hastalıklar için yapılan amniyosentez testi, bilinen ve saptanabilen tüm hastalıkların tanısını koyabilmektedir. Bu test, şu an için bebek adına en güvenilir ve doğruluk düzeyi en yüksek tanısal testtir. Yanılma veya yanlış tanı verme olasılığı son derece düşüktür.

Amniyosentez riskli midir?

Amniyosentez işlemi yapısı gereği bazı riskler içermektedir. Bu riskler yapıldığı haftaya, yapılma nedenine ve işlemi yapan hekime göre değişiklik gösterebilir. Amniyosentez işleminde riskleri etkileyen faktörler;

• Anne adayının kilolu olması
• Anne adayının miyomunun olması
• Anne adayının karın ön duvarından ameliyat olmuş olması
• Anne adayının ikiz olması
• Anne adayının rahminin ters durması
• Bebeğin eşinin (plasenta) ön duvarda olması
• İşlemin tek bir seferde başarılı olamaması
• İşlem sırasında bebeğin zarının çadır yapması ve hızlı geçilememesi
• İşlem sırasında anne adayının hareket etmesi
• İşlem sırasında kanama olması
• Bebekte anomali olması
• Bebeğin suyunun az olması
• İşlem öncesi anne adayında kanama olması
• Hemşirenin tecrübesi
• Hekimin işlem tecrübesi

Günümüzde perinatoloji (riskli gebelik uzmanı) tarafından yapılması nedeni ile düşük olasılığı eski yıllara göre çok daha düşüktür. Günümüzde her 1000 amniyosentez işleminden sadece bir tanesinde bebek kaybı olabilmektedir. Bu da kesin değildir, olasılık vakaya göre daha da azalmakta veya artmaktadır.

Amniyosentezden sonra nelere dikkat edilmelidir?

Amniyosentez işlemi yapıldıktan sonra, anne adayına bazı önerilerde bulunulur. Bu öneriler, olası riskleri azaltmak içindir. İşlemin olduğu gün anne adayı;

• İşlem günü istirahat etmeli,
• 2-3 litre su içilmeli,
• 10 gün sonra kontrole çağrılmalıdır.

Amniyosentez sonrası riskli süreç, ilk 24 saattir. Bu dönemde kanama, lekelenme veya sıvı gelmesi olabilir. Çok nadir anne adayının ateşi yükselebilir. Bu sayılan durumların gelişmesi durumunda kısa zamanda hekim ile görüşülmelidir.

Amniyosentez kim tarafından yapılmalıdır?

Amniyosentez işlemi dikkatli ve kurallara uyularak, gerekli eğitimi almış olan perinatoloji uzmanları tarafından yapılmaktadır.

Amniyosentez sonucu ne zaman çıkar?

Amniyosentez işleminin sonucu, işlemi yapma nedenine göre değişmektedir. Çünkü alınan sıvıdan yapılan testler birbirinden çok farklı olabilmektedir. İşlemde alınan sıvıdan bebeğin hücrelerinin elde edildiğini, bu hücrelerin kültür ortamında çoğaltılması ve buradan bebeğin DNA’sının elde edilmesi esasına dayanmaktadır.

Bebeğin DNA’sı elde edildikten sonra, gerekli olan testler, genetik uzmanı ile konuşularak belirlenmektedir. Genel olarak incelemelerin hepsi 3-5 hafta içerisinde sonuçlanmaktadır.