Gebelikte riskli olabilecek immünolojik hastalıklar – bağışıklık sistemi hastalıkları nelerdir?

İmmünolojik hastalıkların bir diğer adı bağışıklık sistemi hastalıklarıdır. Bu hastalıklar erkeklere oranla kadınlarda daha sık görülmektedir. Gebelik süreci kadınlarda hormonların daha yoğun çalıştığı bir süreç olduğundan gebelik sürecinde de bağışıklık sistemi hastalıkları ortaya çıkabilmektedir.

Çok sayıda immünoloji hastalık bulunmaktadır. Bunlardan bahsedecek olursak;

• Sistemik lupus eritematosus (SLE) : Gebelik, lupus ataklarını artırabilir. Anne ve bebek için son derece riskli durumlar geliştirebilir. En uygun gebelik, renal (lupus nefriti) tutulumun olmadığı ve en az 6 aylık bir remisyon döneminden sonra oluşan gebeliktir. SLE, anne adayında en sık gebelik zehirlemesi yaparken, bebekte kalp bloğuna neden olabilir.
• Romatoid artrit: Gebelikte romatoid artrit’te %90 oranında bir iyileşme görülür. Ancak doğum sonrası alevlenme olmaktadır. Gebelikte aspirin ve diğer non steriodler, steroidler ve azothioprine tercih edilir.

Bağışıklık sisteminin bebeği kabul etmemesi durumu nedir?

Bağışıklık sistemi kendi hücrelerini tanımakta ve kendinden olmayan hücrelere ya da yabancı olarak kabul ettiği hücrelere saldırarak kendini korumak üzerine kuruludur. Hatta bazı otoimmün denilen hastalıklar bağışıklık sisteminin bilinmeyen bir nedenle kendi hücrelerini yabancı olarak algılayıp saldırması üzerine ortaya çıkmaktadır. Anne ve baba hücrelerinin birleşmesi ile oluşan bebek de gebeliğin ilk üç ayı annenin bağışıklık sistemi tarafından reddedilmeden kabul edilmektedir. Henüz bu kabul mekanizmasının detayları bilimsel olarak ortaya çıkarılamadığı gibi bazen yeni oluşan gebelikler annenin bağışıklık sistemi tarafından yabancı algılanabilmektedir. Bu ve benzeri bazı hastalıkların temelinde de bağışıklık sisteminin kabul mekanizması yatabilmektedir. Bu konuda en çok suçlanan hastalık ise gebelik zehirlenmesi ( preeklampsi ) olarak bilinir.

Gebelikte otoimmün hastalıklar tedavi edilebilir mi?

Otoimmün bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırdığı hastalıklar olarak bilinir. Bu hastalıkların tedavisinde gebelikte kullanılabilen ilaçlar bulunmaktadır. Ancak bu ilaçların genel olarak gebeliğin ilk üç ayında kullanımından kaçınılan tipleri de bulunabilir. Bu nedenle, immün süpresif ilaç kullanımı olan anne adaylarının gebelik planlaması durumunda gebelik öncesi perinatoloji uzmanı ile görüşmesi ve sonrasında gerek olur ise ilaç değişikliği yaptıktan sonra gebe kalınması önerilir.