Dış gebelik nedir?

Normalde gebelik oluşumu ve anne rahimine olan yolculuk belirli süre ve kurallar çerçevesinde oluşmaktadır. Ancak bazen gebelik, bu kural ve şartların dışına çıkar ve rahim içinde olması gereken yerin dışında bir alana yerleşir. Bu duruma dış gebelik denir.

Dış gebelik neden olur?

Normalde her yüz gebelikten bir veya ikisi dış gebelik olabilmektedir. Tam olarak neden olduğu bilinmemektedir. Ancak risk faktörü olan kadınlarda daha sık görülmektedir. Yine de en sık nedeni enfeksiyon denilebilir. Kadının daha önceki dönemlerde geçirdiği basit bir klamidyal tüp hastalığı bu duruma neden olabilmektedir. Ancak hiç hastalık geçirmemiş kadında da görülebilir.

Dış gebelik kimlerde daha sık görülür?

Dış gebelik her kadında her gebelikte gelişebilen bir durumdur. Ancak belirli durumlarda daha sık olmaktadır.

• Daha önceden dış gebelik geçirmek ( en riskli durum )
• Spiral (RİA) ile korunmak
• Tüpleri bağlı olmak
• Tüp iltihabı geçirmek
• Tüp bebek tedavisi olmak
• Yumurtlama tedavisi olmak
• Sigara içmek
• Sık sık vajinal akıntılı hastalık geçirmek gibi durumlarda dış gebelik sıklıkla rastlanılabilir. Ancak dış gebelik olan kadınların çoğunda hiç bir risk faktörü olmadığını unutmamak gerekir.

Dış gebelik en sık nereye yerleşir?

Dış gebelik en sık sağ veya sol tüplere yerleşmektedir. Ancak tüp dışında çok farklı alanlarda da gebelik tutunabilir.

Dış gebeliğin yerleşebildiği yerler ve durumlar;

• Rahim ağzının içi (servikal)
• Yumurtalık (ovarian)
• Rahimin köşesi (kornual)
• Rahimde seren hattına yerleşik gebelik
• Karın içerisine yerleşik gebelik (dalak-karaciğer ve diğer)
• Rahmi olmayan kadında gebelik (en nadir formu)

Hem dış hem iç gebelik olur mu?

Evet, bu durum nadir olarak gelişebilir. Yani bir bebek rahim dışında iken diğer bebek rahim içerisine tutunabilir. Heterotopik gebelik denen bu durum sıklıkla tüp bebek tedavisi olan hastalarda olmaktadır. Son derece nadir olan ve tanıda zorlanılan bir durumdur.

Dış gebeliğin ilk işareti nedir?

Gebeliğin normal olmadığı ve dış gebeliğin riskinin arttığı durumlar vardır. Bu işaretler doktor ve hasta için farklıdır. Hasta için ilk işaret aşırı fazla kasık ağrısı ve kanama olmasıdır. Doktor için ise HCG değerine göre gebelik kesesinin görülmemesidir. Tecrübeli hekim bu durumdan hemen şüphelenmeli ve dış gebeliği görmek için daha dikkatli bakmalıdır.

Dış gebelik nasıl tanınır?

Dış gebelik bazen tanınması son derece zor bir durumda olabilir. Bazen de kolaylıkla tanınır. Burada ultrason incelemesini yapan doktorun tecrübesi ve dış gebeliğin durumu çok önemlidir. Ancak bazen yine de görülemeyebilir. Tabi ki hekim bu durumda bir karar vermeli ve hastayı yönetmelidir. Doğru yönetilmeyen hastalarda çok daha tehlikeli süreçler oluşabilir.

Dış gebelikte Beta HCG önemi nedir?

Dış gebelik olasılığının ilk işareti, beta HCG değerine göre gebelik kesesinin görülmemesidir. Bu durumda hasta ve doktor tedirgin olur ve dış gebelik olasılığı araştırmaya başlar. Bu nedenle HCG takibi son derece önemlidir. HCG ölçümünün doğru yapılması ve aynı laboratuvarda ölçüm yapılması, karar verme sürecinde önemlidir.

Dış gebelikte kürtaj neden yapılır?

Dış gebelikte, rahim içerisinde bebek yoktur. Ancak yine de rahim duvarı kalınlaşır ve bir süre sonra kanama ile atılmaya başlar. Bu durumda kanamayı durdurmak ve tanıya yardımcı olmak için kürtaj yapılmaktadır.

Dış gebelikte tedavi nasıl yapılır?

Dış gebelikte tanı konulduktan sonra yapılabilen tedaviler üç ayrı basamakta özetlenebilir;

• Sadece takip etmek
• İlaç (metotreksat) vermek
• Ameliyat ile tedavi

Burada karar hastaya ve gebeliğin durumuna göre verilmektedir.

Dış gebelik ameliyatı nasıl yapılır?

Dış gebeliğin kapalı ( laparoskopik ) ameliyatı sırasında iki cerrahi teknik vardır. Bunlar;

• Tüpün içerisinden tüpü almadan gebeliğin alınması (lineer salpingostomi )
• Tüpün alınması (salpenjektomi )

Ameliyatta hangi işlemin yapılacağı tamamen tüpün durumuna ve doktorum tecrübesine bağlıdır.

Dış gebelik tekrar eder mi?

Evet, maalesef bir kadın dış gebelik geçirir ise, diğer gebeliğinin de dış gebelik olma riski artacaktır. Ortalama %10-15 oranında bir artış görülmektedir.

Ameliyat sırasında bozulmuş tüpün içerisinden gebeliğin alınıp tüpün bırakılması, bu riski çok daha artıracaktır.

Bu nedenle gebelik tarafından bozulmuş tüpün alınması hasta için zarar değil, fayda getirmektedir. Hasta tüpünün alınmasına üzülecektir, ancak hasta için hekimin en doğru kararı vereceğine emin olmalıdır.

Dış gebelik olmaması için neler yapılabilir?

Dış gebelik olmaması için hastanın yapabileceği bir işlem, tedavi veya önlem yoktur. Ancak dış gebeliğin erken yakalanması, hastanın ameliyat değil de ilaç ile tedavi edilmesini sağlayacaktır. Bu sayede erken tanı konan ve tedavi edilen dış gebeliğin yerleştiği yere daha az zarar vermesini sağlayacaktır.